Nowoczesne budynki posiadają coraz mniejsze zapotrzebowanie na ciepło.
Źródła ciepła dla tych budynków, takie jak kotły kondensacyjne i pompy ciepła, aby być oszczędne pracują na coraz niższych parametrach. Woda zasilająca ogrzewanie ma temperaturę poniżej 50ºC. Taka temperatura, a często też poniżej 40ºC, wymaga coraz większych powierzchni oddawania ciepła.
W tych warunkach ogrzewanie płaszczyznowe to najlepszy sposób przekazywania ciepła do pomieszczeń.
Ogrzewanie płaszczyznowe podzielić możemy na:
– podłogowe,
– ścienne,
– sufitowe.
Ze względu na rozkład temperatury w pomieszczeniu i wiążące się z tym straty ciepła, optymalnym rozwiązaniem jest ogrzewanie podłogowe.
Rozróżniamy trzy etapy konstruowania ogrzewania:
1. Projektowanie – ustalenie parametrów związanym z uzyskaniem komfortu cieplnego obiektu.
2. Montaż elementów grzewczych.
3. Dobór i montaż sterowania – kontrola i możliwość zmiany parametrów pracy układu.
Od czego zacząć?
Po obliczeniu zapotrzebowania na ciepło w budynku należy ogrzewanie podłogowe zaprojektować, czyli ustalić następujące parametry:
– rozstawy rur,
– umiejscowienie rozdzielaczy,
– długość pętli grzewczych,
– temperaturę na zasilaniu o.p.,
– strefy brzegowe,
– umiejscowienie dylatacji,
– potrzebę i ewentualnie sposób podmieszania wody grzewczej.
W wypadku nowo budowanych budynków zapotrzebowanie na ciepło nie może przekraczać 60W/m2, a w większości przypadków jest poniżej 50W/m2, w domach energooszczędnych to ok. 30 W/m2 , natomiast w domach pasywnych 10-20 W/m2.
Ogrzewanie podłogowe może nam zapewnić do 100W/m2 mocy, co daje gwarancję komfortu cieplnego w każdym z wyżej wymienionych rodzajów budynków bez dodatkowego grzejnika.
Grzejniki dodajemy jedynie w łazienkach. Spowodowane jest to małą – wykrojoną przez wannę, prysznic, pralkę i ewentualną zabudowę – powierzchnią ogrzewania podłogowego, potrzebę uzyskania wyższej niż w innych pomieszczeniach temperatury (24-25ºC) oraz konieczność suszenia ręczników kąpielowych.
Etapy montażu
Montaż ogrzewania podłogowego rozpoczynamy od umiejscowienia szafek z rozdzielaczami.
Zaleca się, w miarę możliwości, wybrać miejsce w centralnym punkcie powierzchni grzewczej.
W przypadku gdy planujemy montaż sterowania podłogówką, należy zwrócić uwagę na rodzaj szafki. Najnowsze szafki do rozdzielaczy (np. DuoBox) posiadają w górnej części szczelną półkę, oddzielającą część hydrauliczną od elektrycznej. Nad półką możemy zamontować oprócz centralki do sterowania pompą i siłownikami, także gniazdko do podłączenia pompy oraz wyłącznik sterowania.
Przy wyborze typu rozdzielacza musimy zastanowić się czy ograniczenie i sterowanie temperaturą wody zasilającej będzie odbywać się lokalnie, przy każdym rozdzielaczu, czy też będzie realizowane centralnie w kotłowni.
W przypadku sterowania temperaturą przy rozdzielaczu wybieramy kolektor z układem mieszającym – Colmix-R, natomiast w tym drugim przypadku decydujemy się na wersję bez układu mieszającego -typ RP-R.
Jeśli mamy w budynku układ mieszany, gdzie oprócz ogrzewania podłogowego występują grzejniki, zastosujemy rozdzielacz Colmix PG – do podłogówki i grzejników w jednym.
Następnym etapem montażu jest ułożenie taśmy brzegowej wokół każdej płyty grzewczej i następnie styropianu (z folią aluminiową lub formowanego). Układamy rury tak, aby się nie krzyżowały i aby długość pętli nie przekraczała 100-120 mb, a najlepiej mieściła się w zakresie 60-80 mb. Rozstaw rur zgodnie z projektem powinien uwzględniać strefy brzegowe w miejscach większych strat ciepła jak np.duże przeszklenia czy drzwi balkonowe. Po takim montażu najlepiej wykonać dokumentację zdjęciową, która pokaże inwestorowi, że wszystko zostało wykonane zgodnie z projektem, a w późniejszym czasie przypomni jak biegną poszczególne pętle.
Kolejnym krokiem jest wykonanie wylewki. Optymalnie powinno być 6,5 cm jastrychu ( min. 5 a max 10 cm w budynkach mieszkalnych lub biurowych) i minimum 4,5 cm nad rurami oraz w zakresie 15-20 cm w obiektach przemysłowych narażonych na duże obciążenia posadzki ze specjalnym zbrojeniem. Alternatywą dla wylewki betonowej jest wylewka anhydrytowa, która sprawdza się w inwestycjach gdzie nie ma miejsca aby zmieścić tą minimalną grubość wylewki. Umożliwia ona zmniejszenie grubości warstwy wylewanej aż do 3,5-5 cm oraz minimalnie 3,5 cm nad przewodami grzewczymi. Ostatecznym rozwiązaniem przy ograniczeniach co do wysokości warstw podłogi jest ogrzewanie podłogowe suche. W tym wypadku możemy się zmieścić z grubością izolacji, rury i warstwy wykończeniowej w 4 cm.
Jak maksymalnie wykorzystać zalety ogrzewania podłogowego?
Ostatnim elementem koniecznym do prawidłowego działania ogrzewania podłogowego jest sterowanie.
Do wyboru mamy najprostsze sposoby, gdzie pompę ogrzewania podłogowego podłączamy do termostatu, po najbardziej zaawansowane zdalne sterowanie bezprzewodowe.
Najtańszym rozwiązaniem są termostaty bimetaliczne, do których z szafki z rozdzielaczem lub z kotłowni doprowadzamy przewód dwużyłowy. Te termostaty mają dużą histerezę pracy (wahania temperatury) i stosunkowo krótką żywotność.
Znacznie lepsze pod każdym względem są termostaty elektroniczne z pokrętłem albo dodatkowo z wyświetlaczem, gdzie żądaną temperaturę ustawiamy ręcznie (np. Prandelli typ M501).
Aby temperatura w pomieszczeniu zmieniała się automatycznie musimy zastosować termostat tygodniowy z przyciskami lub z dotykowym wyświetlaczem, lub jeszcze dodatkowo sterowany przez smartfona. Termostaty tygodniowe – OCD4, OCD5 i MWD5 oferowane przez Prandelli, w komplecie posiadają czujkę podłogową do ograniczenia temperatury posadzki z góry lub z dołu. Zastosowanie czujki podłogowej pozwala utrzymać temperaturę podłogi na oczekiwanym, zadanym poziomie, a jednocześnie zabezpiecza przed przekroczeniem ustawionej przez użytkownika pomieszczenie lub obiektu, indywidualnej, maksymalnej temperatury posadzki.
Korzystniejsze ze względu na komfort użytkowania i ekonomikę pracy, jest zastosowanie termostatów w każdym pomieszczeniu, a na rozdzielaczu siłowników z nimi połączonych. Niezależna, indywidualnie zmieniająca się temperatura w każdym pomieszczeniu powoduje optymalne zużycie energii i daje niezależny komfort cieplny każdemu użytkownikom.
Bardziej zaawansowanym sposobem sterowania podłogówką jest użycie sterowanych przez internet bezprzewodowych lub przewodowych elementów takich jak termostaty, centralki, moduły kotłowe, głowice grzejnikowe, czujki otwartego okna/drzwi i gniazdka elektryczne. System taki (np. Alpha IP) stworzy możliwość sprawdzenia temperatury i jej regulacji w każdym pomieszczeniu, z jednego miejsca przez tablet, a jeszcze lepiej – z każdego miejsca gdzie jest internet, przez smartfon. Elementy takiego systemu kontaktują się ze sobą radiowo, a poprzez bramkę internetową, podłączoną do routera, przez internet z naszym telefonem.
Wersja bezprzewodowa pozwala zastosować sterowanie w już wykończonym obiekcie, w którym inwestor czy wykonawca nie rozprowadził przewodów elektrycznych. Pozwala ona też zastosować te elementy w przyszłości, bez żadnych problemów z prowadzeniem nowych przewodów, jeśli inwestor nie chce mieć takiego sterowania w tym momencie.
Sterowanie jest ostatnim elementem wykończeniowym ogrzewania podłogowego.